Stage lopen in het stadion van AZ: hier kunnen studenten doorgroeien tot stadionbeveiliger

Smart Educational Tools (SET), onderdeel van eX:plain, ontwikkelt lesmateriaal voor opleidingen in de sector Orde & Veiligheid – altijd in samenwerking met het onderwijs en de praktijk. Voor het keuzedeel Stadionbeveiliging gingen we op bezoek bij AZ Alkmaar. Hier krijgen studenten van de mbo-opleiding Beveiliger de kans om zich verder te specialiseren in het stadion. Niet alleen als steward aan de slag, maar onder begeleiding leren wat het betekent om veiligheid en gastvrijheid te combineren in een dynamische omgeving.

We spraken met Petra van Zutphen (coördinator bedrijfsbeveiliging & evenementen) en Edwin Janssen (veiligheidscoördinator) over hun werk, het begeleiden van studenten en wat stadionbeveiliging zo bijzonder maakt.

Wie zijn jullie en wat doen jullie bij AZ?

Petra van Zutphen: “Ik werk al ruim twintig jaar bij AZ en ben nu coördinator bedrijfsbeveiliging en evenementen. Ik begeleid stagiairs van onder andere het Talland College. Zij lopen stage bij ons in het stadion, doen brand- en sluitrondes, werken tijdens voetbalwedstrijden en leren omgaan met veiligheid in de praktijk.”

Edwin Janssen: “Ik ben 22 jaar geleden bij AZ begonnen als vrijwilliger. Inmiddels ben ik fulltime veiligheidscoördinator. AZ is een bijzondere plek: alles draait hier om samenwerking. We hebben bijna alles in eigen hand, van de stewards tot medische teams en verkeersregelaars. Dat maakt het werk dynamisch én heel persoonlijk.”

Hoe zijn jullie in dit vak terechtgekomen?

Petra: “Ik ben er eigenlijk langzaam ingerold. Beveiliging trok me, en het coördineren van evenementen past goed bij me. Ik houd ervan om jongeren te begeleiden en te zien groeien in hun rol.”

Edwin: “Zoals gezegd begon ik als vrijwilliger, en het ‘virus’ van het stadion heeft me niet meer losgelaten. Ik werkte eerst alleen tijdens thuiswedstrijden, daarna ook uitwedstrijden en internationale duels. Uiteindelijk kreeg ik de kans om door te groeien en nu zit ik hier fulltime.”

Hoe ziet een gewone werkdag eruit?

Petra: “We doen dagelijks brand- en sluitrondes, controleren alle hekken, deuren en meldingen. Ik begeleid twee studenten tijdens hun reguliere stageperiode. Deze studenten leren storingen signaleren en rapporteren.

 Dat klinkt eenvoudig, maar je leert ontzettend veel over procedures en verantwoordelijkheden.”

Edwin: “Op niet-wedstrijddagen gebeurt hier veel meer dan mensen denken. We hebben bijvoorbeeld bruiloften, zakelijke events, persconferenties en vergaderingen. De stagiaires draaien daarin mee en krijgen zo een breed beeld van beveiliging in verschillende situaties.”
“Onze werkdag draait dus niet alleen om veiligheid tijdens wedstrijden, maar ook om overzicht houden, schakelen met externe partijen en het voorbereiden van al die verschillende evenementen. Alles vraagt om een veilige, goed georganiseerde omgeving.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

En een wedstrijddag?

Petra: “Dan beginnen wij 3 uur voor de wedstrijd. Het Talland College levert dan extra studenten die als steward of verkeersregelaar worden ingezet. Studenten staan bij poorten, begeleiden bezoekers, zorgen voor gastvrijheid en overzicht. We zetten tweedejaars in op posities met meer verantwoordelijkheid. Eerstejaars kijken eerst mee en groeien dan door. We proberen ze ook bewust op verschillende plekken in te zetten, zoals de Victorie Ring, de spelerstunnel, de hoofdingang of het mediadeel.”

Edwin: “Elke locatie vraagt iets anders. In de Victorie Ring draait het veel om gastvrijheid en het begeleiden van zakelijke gasten. Bij de tourniquets en de  spelerstunnel ligt de nadruk juist op alertheid en toegangscontrole. Zo leren studenten flexibel schakelen en ontwikkelen ze gevoel voor context, dat is belangrijk in dit vak.”

Wat maakt werken als steward anders dan andere beveiligingstaken?

Edwin: “Stewards staan letterlijk tussen de mensen. Hun rol gaat verder dan beveiligen; het gaat om signaleren, communiceren en gastvrij zijn. Ze staan op de tribune of bij de ingang en letten bijvoorbeeld op verdacht gedrag of verboden voorwerpen.”

Petra: “Beveiliging van het stadion is object gericht, terwijl de stewards veel meer tussen de bezoekers staan. Zij heten bezoekers welkom en spreken hen aan op gedrag, maar moeten ook adequaat reageren bij incidenten”.

Wat zijn belangrijke eigenschappen voor een goede stadionbeveiliger?

Petra: “Je moet communicatief vaardig zijn, zelfverzekerd maar ook dienstbaar. Empathie is belangrijk – kunnen inschatten wat iemand nodig heeft. Je moet kalm blijven, ook in lastige situaties.”

Edwin: “Je moet een teamspeler zijn – hier doe je het nooit alleen. Tegelijk is integriteit minstens zo belangrijk. Dit is niet alleen belangrijk vanwege de veiligheid, maar ook omdat veel studenten door willen in de beveiliging of bij de politie of marechaussee. Dan is het belangrijk dat je je nu al bewust bent van je gedrag en keuzes.”

Hoe is het werk veranderd de afgelopen jaren?

Petra: “Sinds corona merken we dat studenten het lastiger vinden om mensen aan te spreken of spontaan te communiceren. Daar besteden we extra aandacht aan. Want een goede steward moet contact durven maken, signaleren en reageren. Die sociale vaardigheden zijn net zo belangrijk als je kennis van regels.”

Welke situaties kom je regelmatig tegen?

Petra: “Je spreekt mensen aan op roken waar het niet mag, op gedrag of op kleding die niet klopt bij het seizoen, een dikke jas bij 30 graden valt op. Soms zie je jongeren proberen iets het stadion in te smokkelen.”

Edwin: “Of situaties van intimidatie. We trainen studenten in hoe ze op een rustige manier mensen kunnen aanspreken. Meestal gaat dat goed, zeker als ze eerst meelopen met een ervaren collega.”

Wat is het leukste of meest uitdagende aan dit werk?

Petra: “Dat je écht verschil maakt voor jongeren. Ik heb studenten met een rugzakje begeleid die hun diploma haalden en daarna bij ons bleven werken. Dat doet echt wat met me.”

Edwin: “Ik krijg kippenvel als een student belt na het behalen van zijn SVPB-diploma en zegt dat hij het thuis nog moet vertellen. Dát is impact maken.”

Wat doet AZ als leerbedrijf?

Edwin: “Wij begeleiden heel bewust. Geen massa, maar kwaliteit. Elke student krijgt persoonlijke aandacht. Er is altijd een aanspreekpunt. En we schakelen snel met scholen.”

Petra: “We bieden ook sollicitatiegesprekken aan voor studenten die willen blijven na hun stage. Zo bouwen we aan een betrokken poule. Ze worden echt onderdeel van het team.”

Wat wil je meegeven aan studenten die zich willen specialiseren in stadionbeveiliging?

Petra: “Wees nieuwsgierig en durf te leren. Je hoeft niet perfect te zijn, als je maar laat zien dat je wilt groeien. Wat wél belangrijk is, is op tijd komen. Studenten zeggen vaak dat vervoer geregeld is, maar in de praktijk lukt dat toch niet altijd. Daarom letten we daar nu scherper op en geven we de voorkeur aan studenten uit de regio Alkmaar.”

Edwin: “Bedenk: je bouwt aan je toekomst. Een misstap kan je later belemmeren. Laat dus zien dat je professioneel kunt omgaan met verantwoordelijkheid.”

Hebben jullie een ervaring die je altijd is bijgebleven?

Petra: “Ik had een student die zich in het begin klein hield. Maar met begeleiding groeide hij uit tot iemand die zelf studenten ging begeleiden. Dat is mooi.”

Edwin: “Voor mij zijn het vooral de momenten waarop je ziet dat iemand zijn plek vindt. Dat een student die overal afgewezen werd, hier wél slaagt. Dan weet ik: dit is waarom we dit doen.”

Tot slot

Smart Educational Tools ontwikkelt het lesmateriaal voor het keuzedeel Stadionbeveiliging vanuit de praktijk, dankzij dit soort interviews weten we zeker dat we op de goede weg zitten. Bedankt Petra en Edwin voor het leuke gesprek en de rondleiding in het stadion en jullie toewijding aan een nieuwe generatie stadionbeveiligers/stewards.

Meer weten over het keuzedeel of lesmateriaal stadionbeveiliging? Bezoek www.smarteducationaltools.nl of volg ons op LinkedIn voor meer verhalen uit het werkveld.